"E-Fatura" Kavramı ve Tanımı
e-Fatura uygulaması, tanımlanan standartlara uygun olarak elektronik belge biçiminde düzenlenen faturaların, tarafları arasında dolaşımını güvenli ve sağlıklı bir biçimde sağlamak amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan uygulamadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesi uyarınca fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere e-Fatura Uygulamasından yararlanma imkanı sunulmuştur.
"E-Fatura" uygulaması
e-Fatura uygulamasından yararlanma hakkı bulunan mükellefler, genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenleyebilecekleri gibi Tebliğde belli edilen şartlar çerçevesinde e-Fatura da düzenleyebilirler. Bu bakımdan e-Fatura Uygulaması kağıt fatura düzenleme yanında mükelleflerin kullanabilecekleri alternatif bir yöntemdir. Ancak müşterinin talep etmesi durumunda ise genel hükümler çerçevesinde sadece kağıt fatura verilmesi zorunludur. Bunun yanında, aynı mal veya hizmet satışı işleminde hem kağıt faturanın hem de elektronik faturanın bir arada düzenlenmesi mümkün değildir.
e-Fatura Uygulaması, uygulama üzerinde tanımlı kullanıcıların e-fatura göndermesine ve almasına imkan tanımaktadır. Bu nedenle uygulama üzerinde kayıtlı olan işletmelerin, müşterilerine rıza göstermeleri kaydıyla e-fatura gönderebileceklerdir.
e-Faturanın bütünlüğü ve kaynağının doğruluğu mali mühür ile sağlanmaktadır. Elektronik belge, biçimini muhafaza etmesi gerekmektedir. Bu nedenle mükellefler, düzenledikleri ve aldıkları e-Faturaları, üzerindeki Mali Mührü de içerecek şekilde kanuni süreler dahilinde, kendi bünyelerinde muhafaza edecekler ve istendiğinde ibraz edeceklerdir.
e-Faturanın düzenlenmesinde, gönderilmesinde ve alınmasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:
-
e-Fatura Başkanlık tarafından duyurulan format ve standartlara uygun biçimde oluşturulmalıdır.
-
e-Fatura, sadece e-Fatura bünyesinde tanımlı olan kullanıcılar adına düzenlenmelidir. Bu nedenle e-fatura alma yetkisi bulunmayanlar adına e-fatura düzenlenmesi mümkün değildir.
-
e-Faturalar, e-Fatura Uygulaması aracılığı ile müşterilere gönderilmelidir. Bu bakımdan uygulama harici yollarla gönderilen herhangi bir elektronik belge Vergi Usul Kanunu kapsamında e-fatura olarak kabul edilmez. Müşterinin uygulama üzerinde tanımlı olması, faturanın format ve standartlara uyması ve elektronik belgenin mali mühür ile mühürlenmiş olması bu sonucu değiştirmez.
-
e-Fatura mali mühür ile mühürlenmelidir. Üzerinde mali mühür bulunmayan herhangi bir belge Vergi Usul Kanunu kapsamında e-fatura olarak kabul edilmez.
e-Fatura Uygulamasından yararlanmak isteyen kurumların Gelir İdaresi Başkanlığına yazılı olarak başvurması gerekmektedir. Yapılan başvuruların uygun bulunduğu bilgisi tarafınıza tebliğ edildikten sonra, bedelini TÜBİTAK / UEKAE’ye ödeyerek mali mühür sertifikanızı temin etmeniz gerekmektedir. Sertifikanız elinize ulaştıktan sonra e-Fatura Uygulamasını e-Fatura Portalı aracılığıyla veya bilgi işlem sisteminizi entegre ederek kullanmaya başlayabileceksiniz.
Ayrıca e-Fatura Uygulamasını kullanma konusunda yeterli alt yapıya sahip olmayan kullanıcıların uygulamadan yararlanabilmelerini sağlamak amacıyla geliştirilen ve e-Fatura Uygulamasına ait temel fonksiyonları bünyesinde barındıran bir web uygulaması olan, e-Fatura portalı da ziyaret edilebilir.
E-Fatura uygulamasında başlıca yasal ve vergisel zorunluluklar
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın, 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Lisans sahibi mükelleflerden alış yapanların, madeni yağ sektöründe veya başka bir sektörde faaliyet göstermesi zorunluluk karsısındaki durumlarını etkilememektedir.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Bu kapsamda alış yapanların tütün, alkol, kolalı gazozlar sektörlerinde veya başka sektörlerde faaliyet göstermesi zorunluluk karsısındaki durumlarını etkilememektedir.
Madeni yağ lisansı sahibi firmadan sadece madeni yağ değil, herhangi bir mal alınsa dahi zorunluluk kapsamına girilmesi söz konusu olacaktır. Örneğin: Bir mükellef, madeni yağ lisansına sahip bir akaryakıt firmasından 2011 yılında bir depo yakıt almışsa ve 2011 brüt satışları da 25 Milyon TL’den fazla ise e-fatura ve e-defter uygulamasına geçmek zorunda kalacaktır.
Aynı şekilde, ÖTV kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden firmalardan sadece ÖTV kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların (kolalı gazozlar, alkollü içecekler, sigaralar, purolar… v.d.) değil, söz konusu firmalardan herhangi bir mal alınmış olsa dahi kapsama girilmesi söz konusudur. Örneğin: ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listedeki mallardan kolalı gazoz imalatçısı olan bir firmadan meyve suyu alınmış olsa dahi kapsama girilmesi söz konusu olabilecektir.
Özel hesap dönemine sahip mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında 2011 takvim yılında sona eren özel hesap dönemi brüt satış hasılatını dikkate alacaklardır.
Mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında, sadece madeni yağ, tütün, alkol veya kolalı gazoz satışları değil gelir tablosunda yer alan bütün satışları gösteren brüt satış hasılatına göre zorunluluk kapsamına alınacaktır.
Ayrıca, Tebliğin 4.1. bölümünde yapılan düzenleme uyarınca zorunluluk kapsamında olsun veya olmasın, elektronik fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler birbirlerinden aldıkları mallar ve birbirlerine ifa ettikleri hizmetler için 01.09.2013 tarihinden itibaren sadece elektronik fatura gönderip alabileceklerdir.
Elektronik fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler, uygulamaya kayıtlı olmayan mükelleflere yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir.
Tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükellef listesine burayı tıklayarak erişebilirsiniz.
E-Fatura uygulamasında cezai yaptırım
Elektronik fatura ve elektronik deftere ilişkin olarak getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında, Vergi Usul Kanununun ceza hükümleri uygulanacaktır.
Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükelleflerin elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükellefler tarafından gönderilen elektronik faturaları almaları zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerinde belirtilen fatura almayan mükelleflere tatbik olunan cezai hükümlerin uygulanacaktır.
Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemeyecekler; düzenlemeleri halinde ise kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.
421 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği ile elektronik defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler kâğıt ortamında defter tutamayacak, kâğıt ortamında defter tutmaları halinde hiç defter tutmamış sayılacaklardır.
Sonuç
2011 yılı brüt satışlarınız 10 Milyon TL’nin üzerinde ise 2011 yılı defter kayıt ve belgeleriniz gözden geçirilerek, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenlerden mal alınıp alınmadığı kontrol edilmelidir.
Aynı şekilde, 2011 yılı brüt satışlarınız 25 Milyon TL’nin üzerinde ise 2011 yılı defter kayıt ve belgeleriniz gözden geçirilerek, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlardan mal alınıp alınmadığı kontrol edilmelidir.
